Düztabanlık (Taban Düşüklüğü) ve Tedavisi Hakkında Merak Edilenler!

İçindekiler

• Düztabanlık Nedir?
• Düztabanlık Hangi Sorunlara Yol Açar?
• Düztabanlık Ne Kadar Yaygındır?
• Düztabanlık Risk Faktörleri Nelerdir?
• Düztabanlık Tedavi Edilmezse Ne Olur?
• Düztaban Nasıl Tedavi Edilir?
  • Düztabanlıkta Uygulanan Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
  • Düztabanlık İçin Ne Zaman Ameliyat Gereklidir?
• Artroerezis Ameliyatı Nedir?
  • Artroerezis Ameliyatı Nasıl Yapılır?
  • Artroerezis Ameliyatı Sonrası İyileşme Süreci Nasıldır?
  • Artroerezis Ameliyatı Başarı Oranı Nedir?

Düztabanlık Nedir?

Düztabanlık  (Pes planus); ayak kemeri iç kavisinin düşük olması veya iç kavisin olmaması nedeniyle “ayak tabanının düz olması” olarak ifade edilmektedir. Yaygın olarak görülen düztabanlık, çocukluk döneminde ayak kemeri tamamen gelişmediğinde ya da ayaklarda meydana gelen; yaralanma, aşınma ve yıpranma gibi durumlarda ortaya çıkmaktadır.

Düztabanlık belirtileri arasında hareket ve aktivite sonucu topuk veya ayak kemeri bölgesinde oluşan ağrılar yer almaktadır. Ancak ayak ağrısına ek olarak, ayak bileğinin iç kısmında şişlik de görülebilmektedir.  Kişilerde ağrı ve şişlik gibi şikâyetler yok ise genellikle tedaviye gerek duyulmamaktadır.

Düztabanlık Hangi Sorunlara Yol Açar?

Vücudun dengesi ayaklardan başlamaktadır. Özellikle vücudumuz uygun desteği ve dengeyi sağlamadığında yanlış vücut duruşu ve doğal olmayan yürüyüşün neden olduğu eklem sorunları gelişebilmektedir.

Düztabanlık  rahatsızlığı olan kişilerde yürümede zorluk ve duruş bozukluğu görülebilmektedir. Sizler de düztabanlık belirtilerinden herhangi birini yaşıyorsanız, vakit kaybetmeden iletişime geçiniz.

Düztabanlık Ne Kadar Yaygındır?

Düz taban, insanların yaklaşık %20’si ila %30’u arasında görülmektedir. Yanlış ayakkabı seçimine bağlı olarak sert bir zemin üzerinde uzun süre ayakta durmak veya yürümek zorunda kalan kişilerde ise daha yaygındır. Yapılan bir çalışmada, düz tabanlığın çocuklarda ve genetik olarak düz taban sorunu yaşayan ailelerde daha sık görüldüğü belirtilmektedir.

Düz Tabanlık Risk Faktörleri Nelerdir?

Düztabanlık,  çocuklarda ve erişkinlerde farklı nedenlerden dolayı meydana gelebilmektedir. Ancak kadınlarda  erkeklere göre daha fazla görülmektedir. Ayrıca hamilelik sürecinde olan birçok kadın düz taban sorunu yaşamaktadır. Hamilelikte gelişen taban düşüklüğünün nedeni ise eklemler üzerindeki baskının artmasıdır.

Düz taban riskini arttıran çeşitli faktörler bulunmaktadır. Bunlardan bazıları;

• Obezite:  Fazla kilo özellikle ayak ve ayak kemeri başta olmak üzere, vücudun birçok yerinde aşırı baskıya neden olmaktadır. Fazla kiloya bağlı olarak ayak üzerinde oluşan basınç; ayak kemerini oluşturan tendonların ve bağların gerilmesine ve yaralanmasına neden olmaktadır.
• Romatizmal eklem iltihabı: Kireçlenme, ayak ve ayak bileği eklemlerinde sorunlara; romatoid artrit ise ayak problemlerine, ağrıya ve bağ hasarına neden olabilmektedir.
• Diyabet:  Diyabetin en önemli yan etkilerinden biri sinir hasarıdır. Özellikle ayaklarda meydana gelen sinir hasarı; çarpma ve yaralanma gibi durumlarda ağrı ve acı hissedilmemesine yol açmaktadır. Bu nedenle, diyabetli kişilerin ayak sağlığına dikkat etmeleri önemlidir. Ayrıca düztabanlık, kişilerin hareketsiz bir yaşam sürmesine neden olmaktadır. Hareketsiz yaşam tarzı ise diyabet ve kalp hastalığı gibi rahatsızlıklara zemin hazırlamaktadır.
• Yaş: 50 yaş üzeri kişiler, artrit ve osteoporoz gibi kemik hastalıklarına veya daha zayıf kas, tendon ve bağlara sahip olma eğilimindedir. Bu nedenle, düztabanlık gibi ayak problemlerinden muzdarip olma olasılıkları daha yüksektir.

Düztabanlık Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Ayak kemeri, altı yaşına kadar gelişimini sürdüren bir yapıdır. Ayak gelişimi henüz tamamlanmadığından her çocukta düztabanlık görülme ihtimali vardır.

Düz tabanlık, çoğunlukla çocukluk döneminde görülse de yetişkinlerde de meydana gelebilir. Yetişkinlerde görülen düz tabanlık genellikle kalıcıdır. 

Zaman içinde yaşanan aşınma ve yıpranmalar, ayak bileğinin iç kısmından geçen tendonu zayıflatarak düz tabanlığa neden olabilmektedir. Ağrı ve şişlik gibi yakınmalara neden olmayan düz tabanlık genellikle tedavi gerektirmese de farklı ayak ve diz problemlerine neden olabilmektedir.

Yaşam kalitesini ve günlük hayatı etkileyen düz tabanlık mutlaka tedavi edilmelidir. Tedavi edilmediğinde; ciddi ağrılara neden olan artrit gelişimine, yürüme, koşma gibi aktivitelerin sınırlanmasına yol açabilmektedir.

Tedavi edilmeyen düztabanlık çeşitli sorunlara yol açmaktadır. Bunlardan bazıları;

• Yumuşak doku iltihabı,
• Ayak ve bacak yorgunluğu,
• Topuk, ayak ve ayak bileği ağrısı,
• Diz , kalça ve bel ağrısı ve
• Yürüyüş bozukluklarıdır.

Yaşın ilerlemesiyle birlikte kişilerin ayaklardaki kemik ve eklem hasarı artış gösterebilmektedir. Hasara bağlı gelişen ağrılar ise daha şiddetli hale gelmektedir. Bu süre içinde düztabanlık, sağlıklı bir duruş için gerekli olan temeli sağlayamamaktadır. Bu nedenle, uzun vadede alt bacaklar içe doğru dönmekte ve kalçalar da dâhil tüm bacakta uzun süreli bacak ve sırt ağrısı görülebilmektedir.

Taban Düşüklüğü Nasıl Tedavi Edilir?

Ayaklar ve ayak kemeri henüz gelişim döneminde olduğu için çocuklarda meydana gelen düz tabanlık bazı durumlarda tedavi gerektirmeden düzelebilir. Yetişkinlerde meydana gelen düz tabanlık ise sonradan geliştiği için genelde kalıcıdır. Düz tabanlık tedavisindeki amaç, yaşam kalitesini etkileyen belirtileri azaltmaktır. Düz taban, cerrahi olmayan ya da cerrahi yöntemler ile tedavi edilebilmektedir. 

Taban Düşüklüğünde Uygulanan Tedavi Yöntemleri

Düz tabanlık tedavisinde hangi yöntemin uygulanacağı sorunun ciddiyetine ve altta yatan nedene bağlıdır. Düztabanlık hiçbir ağrıya veya başka zorluklara neden olmuyorsa, genellikle tedaviye gerek duyulmaz. Ancak, ciddi ağrılara, denge sorunlarına ve duruş bozukluklarına neden olan düz taban mutlaka tedavi edilmelidir.

Düz taban rahatsızlığı olan kişilere uygulanabilecek tedavi yöntemleri;

• Ortezler veya ayak kemer destekleri: Ortezler, düz tabanlık ile oluşan yürüme anormalliklerin düzeltilmesine yardımcı olabilmektedir. Ayağın, ayakkabı içinde daha rahat olmasını sağlamak için ayak kemeri destekleri kullanılabilmektedir. (Resim 3)
• Esneme egzersizleri: Germe egzersizleri ayak kaslarının güçlendirilmesine yardımcı olmaktadır. Ayak kaslarının güçlenmesi ise vücut ağırlığının daha rahat taşınmasına destek olur. Örneğin; ayak parmaklarınızın üzerinde birkaç saniye boyunca durarak kaslarınızı güçlendirebilirsiniz. Ancak herhangi bir egzersiz yapmadan önce doktorunuza danışmayı ihmal etmeyin.
• Ağrı kesiciler: Düz tabanlık, ayak ağrısına neden olduğunda, doktorunuzun sizin için önerdiği ağrı kesici ilaçları kullanabilirsiniz.
• Ameliyat: Cerrahi olmayan tedaviler işe yaramadığında veya düz tabanlık tendon yırtılması gibi başka ciddi sorunlara neden olduğunda cerrahi tedavi seçeneği uygulanabilmektedir. Düz tabanlık için uygulanan ameliyatların amacı; ayağın hizasını iyileştirmek, ayakta dururken veya yürürken yere normal bir şekilde basabilmeyi sağlamaktır.

Düz Taban Ameliyatı Ne Zaman Gereklidir?

Fiziksel tedavi, ortezler ve ağrı kesici ilaçlar genellikle düztabanlık belirtilerini ve ağrılarını yönetmek için yeterlidir. Ancak kalıcı problemlerde ameliyat gerekmektedir. Koşarken ve yürürken, iç bilek ve ayakta şişlik, ağrı, uyuşma ve karıncalanma gibi belirtiler varsa, ameliyat gerekmektedir.

Artroerezis Nedir?

“Artros” (eklem) ve “erezis” (destek) kelimelerinden oluşan artroerezis kelimesi, eklem için destek anlamına gelmektedir. Artroerezis ameliyatı; kemik kesisi yapılmadan önce ekleme konulan blok vidasıyla ayak şekil bozukluğunun düzeltilmesini sağlayan cerrahi yöntemdir.

Artroerezis ameliyatında; topuk kemiğine yerleştirilen küçük bir implant (blok vidası), ayak kemeri ve topuk ekleminin hareketini tamamen engellemeden sınırlamaktadır. Böylece, topuk kemiğinin düzgün olmayan hareketi kısıtlanmaktadır. Bu implant ile ayak kemikleri arasında destek sağlanmaktadır. Böylelikle hasar daha ciddi bir hale gelmeden düzeltilmektedir. Artroerezis, çocuklarda ve yetişkinlerde düz tabanlık tedavisinde uygulanan, etkili ve düşük riskli bir tedavidir.  

Düz tabanlık ve Artroerezis Ameliyatı  hakkında detaylı bilgi almak için iletişime geçiniz.

Artroerezis Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Artroerezis ameliyatına başlamadan önce, hastaya genel veya bölgesel anestezi verilmektedir. Ardından ayağın dış yan kısmından küçük bir kesi yapılarak ayak bileği kemiğinin altındaki boşluğa ulaşılmaktadır. İmplant, bu bölgedeki eklem içine vidalanıp başarıyla yerleştirdikten sonra kesi kapatılarak bandajlanmaktadır. (Resim 4)

Artroerezis Ameliyatı Sonrası İyileşme Süreci Nasıldır?

Artroerezis yani düz taban ameliyatı sonrası, eklemlerin iyileşmesi için en az iki hafta alçı ya da destek kullanılması gerekmektedir. İyileşme süresi boyunca, ağırlık taşımaktan kaçınılması, koltuk değneği, yürüteç veya tekerlekli sandalye kullanılması önerilmektedir. Destek ve alçı kullanımından birkaç hafta sonra ise hafif fizik tedavi egzersizlerine başlanmaktadır.

Artroerezis, bazen her iki ayağa aynı anda uygulanmaktadır. Ancak daha iyi sonuçlar elde etmek ve hastanın hareketliliğini tamamen engellememek için genellikle birkaç ay beklenmektedir. İlerleyen zamanlarda, hasta ameliyat ile ilgili herhangi bir rahatsızlık yaşamazsa implant çıkarılmamaktadır. Fakat hasta implant ile ilgili sorunlar ya da ağrılar yaşarsa, doktorunuzun önerisine uygun olarak çıkartılabilmektedir.

Artroerezis, sekiz yaşından büyük çocuklarda ve ameliyat dışı tedavilerden herhangi bir sonuç alamayan hastalara uygulanabilir.

Artroerezis Ameliyatının Başarı Oranı Nedir?

Avrupa’da yaygın olarak uygulanan artroerezis, düz taban tedavisi için uygulanan diğer cerrahi tedavilere göre daha az risk taşıyan bir yöntemdir. Yapılan çalışmalar, çocuklarda düztabanlık için uygulanan bu yöntemin, olumlu sonuçlar ve yüksek hasta memnuniyeti sağladığını göstermektedir. Artroerezis için ideal yaş araştırıldığı çalışmalarda, tedavi sürecinin daha başarılı olması için en uygun yaşın 9-12 yaş olduğu bildirilmiştir.

Tıptaki adıyla pes planus, yani düztabanlık, her 4 kişiden 1’ini etkileyen yaygın bir ayak problemidir. Genellikle ağrısız bir şekilde meydana gelen düztabanlık, uzun vadede şiddetli ayak ağrısına ve yürüme zorluğuna neden olabilmektedir.

Düztabanlık ve Tedavi Yöntemleri hakkında detaylı bilgi almak için bize ulaşabilir ve randevu için arayabilirsiniz.